top of page
Yazarın fotoğrafıDuygu Aşkar

FARK ETME SANATI 1

Bilincin Kapısını Aralamak: Modern hayatın karmaşasında çoğu zaman farkına varmadığımız şeyler gözümüzün önünden hızla akıp gider. Yolda yürürken karşılaştığımız yüzler, otobüste yanımızda oturan kişi, gün boyu deneyimlediğimiz hisler ve düşünceler... Tüm bunlar, yaşamın görünmez parçalarıdır. Ancak fark etme sanatı, bu parçaları görünür kılma becerisidir. Peki, psikoloji bu sanatı nasıl ele alır?


Fark Etmenin Nörobilimi: Beynimiz milyonlarca uyarıcıyı aynı anda işleyemez. Dolayısıyla, “seçici dikkat” dediğimiz bir filtreleme mekanizması devreye girer. Beynimiz, çevremizdeki bazı uyaranları fark ederken, diğerlerini bilinçdışı bir şekilde göz ardı eder. Burada asıl önemli olan, seçtiğimiz şeyleri neden fark ettiğimizdir. Fark ettiğimiz her şey, bilinçli ya da bilinçsiz ihtiyaçlarımız ve motivasyonlarımızla doğrudan ilişkilidir.


Mesela, aç olduğunuz bir gün, fark etmeye başladığınız restoran tabelaları ya da yiyecek görüntüleri aslında beyninizin o anda neye öncelik verdiğinin bir göstergesidir. Bu seçici dikkat, beynimizin hayatta kalma mekanizmasıdır. Ancak fark etme sanatı sadece hayatta kalmayla ilgili değildir; duygusal, sosyal ve psikolojik bir derinliği de vardır.


Farkındalık ve Mindfulness: Psikolojide farkındalık (mindfulness), fark etme sanatının en temel bileşenlerinden biridir. Farkındalık, anı olduğu gibi deneyimlemek ve yargısızca gözlem yapmaktır. Zihnimizin sürekli geçmişte yaşama ya da geleceği planlama eğiliminde olduğunu fark etmek, bizi şu ana getirir. Ancak bu süreç sadece bir antrenman değil, aynı zamanda terapötik bir yaklaşımdır.


Mindfulness temelli terapilerde, danışanların duygusal tepkilerini fark etmesi ve bu tepkilere dair otomatik düşünce kalıplarını keşfetmesi, iyileşme sürecinin önemli bir parçasıdır. Bu süreçte kişi, yalnızca çevresel uyaranları değil, içsel deneyimlerini de fark etmeye başlar. Örneğin, aniden ortaya çıkan bir öfke ya da kaygı, bireyin zihnindeki hangi düşünceyle tetiklendiğini fark ettiğinde, bu duygular üzerinde kontrol kazanmak mümkün hale gelir.



16 görüntüleme0 yorum

Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments


bottom of page