Duygularımız her zaman kolayca anlaşılır ve ifade edilebilir olmayabilir. Bazen içimizde bir şeyler hissederiz ama tam olarak ne olduğunu, neden böyle hissettiğimizi anlamakta zorlanırız. Oysa duygularımızı tanımak ve onlara isim vermek, hem kendimizi daha iyi anlamamıza hem de başkalarıyla ilişkilerimizi sağlıklı bir şekilde sürdürmemize yardımcı olur.
Peki, duygularımızı nasıl daha görünür ve anlaşılır hale getirebiliriz?
Duygularımızı Tanımak Neden Önemli?
Her gün birçok farklı duygu yaşarız: mutluluk, heyecan, öfke, hayal kırıklığı, kaygı… Ancak bazen yaşadığımız olaylar karşısında hissettiklerimizi fark etmek yerine sadece davranışlarımızı gözlemleriz. Örneğin, biriyle tartıştıktan sonra bağırıp sinirlendiğimizi fark ederiz ama bu öfkenin altında aslında bir haksızlığa uğradığımızı düşündüğümüz için hayal kırıklığı veya üzüntü yatıyor olabilir.
Duygularımızı tanımak, iç dünyamıza daha yakından bakmamıza ve ihtiyaçlarımızı anlamamıza yardımcı olur. Bunu yapmak için etkili yollardan biri, hissettiklerimizi yazıya dökmektir.
Duygularımızı kağıda dökmek, onlarla yüzleşmemizi kolaylaştırır. Bazen kelimelere dökmediğimiz sürece ne hissettiğimizi bile tam olarak bilemeyiz. Günlük tutmak, haftalık duygu değerlendirmesi yapmak ya da sadece belirli bir olayın ardından hissettiklerimizi yazmak, kendimizi daha iyi anlamamıza yardımcı olabilir.
Örneğin, haftanın sonunda şu soruları kendinize sorabilirsiniz:
• Bu hafta en çok hangi duyguları hissettim?
• Bu duyguların ortaya çıkmasına sebep olan olaylar nelerdi?
• Bu duygularla nasıl başa çıktım?
Bu sorulara verdiğimiz cevaplar, kendimizi ve tetikleyicilerimizi anlamamızı sağlar.
Öfke, çoğu zaman en zor ifade edilen duygulardan biridir. Ancak öfkeyi bastırmak yerine ona yakından bakmak, altında yatan asıl duyguyu keşfetmemize yardımcı olabilir. Öfke üzerine şu sorular üzerinde düşünmek faydalı olabilir:
• Öfkelenmemem için ne olması gerekiyordu?
• Öfkelenmemem için ne olmaması gerekiyordu?
Bu sorulara verdiğimiz cevaplar, sadece o an hissettiğimiz öfkeyi değil, aynı zamanda beklentilerimizi, sınırlarımızı ve ihtiyaçlarımızı da anlamamıza yardımcı olabilir.
Duygu ve Davranış Bağlantısı;
Duygularımız, davranışlarımızı doğrudan etkiler. Örneğin, üzgün olduğumuzda içine kapanabiliriz, öfkeli olduğumuzda sert tepkiler verebiliriz veya kaygılı olduğumuzda sürekli bir şeyleri kontrol etme ihtiyacı hissedebiliriz. Ancak bu davranışların altında hangi duygunun olduğunu fark ettiğimizde, tepkilerimizi daha bilinçli bir şekilde düzenleyebiliriz.
Örneğin, bir arkadaşımız bir sırada bizim önümüze geçtiğinde öfkelenebiliriz. Ama biraz durup düşündüğümüzde aslında öfkemizin, “önemsenmeme” hissinden kaynaklandığını fark edebiliriz. Eğer temel duygumuzun ne olduğunu bilirsek, davranışlarımızı da ona göre yönlendirebiliriz. Tabii bu sadece bizim hissettiğimiz. Durumun böyle oluyor olması gerçekten önemsenmediğimiz anlamına gelmez.
Duyguları tanımlamak ve yönetmek için bazı yaratıcı tekniklerden faydalanabiliriz. Bunlardan biri role play yani canlandırma yapmaktır. Özellikle bir olay karşısında ne hissettiğimizi daha iyi anlamak için, o anı tekrar canlandırarak farklı bakış açıları geliştirebiliriz. Örneğin, bir tartışma sırasında nasıl tepki verdiğimizi gözlemleyip alternatif bir tepki geliştirerek duygularımızı daha sağlıklı ifade edebiliriz.
Bir diğer yöntem ise duygu balonu tekniğidir. Bu yöntemde, kendimizi bir çizgi karakter gibi hayal edebiliriz ve başımızın üstünde bir duygu balonu olduğunu düşünebiliriz. O an hangi duyguyu hissediyorsak, balona onun ismini verebiliriz.
Duygularımızı tanımak ve ifade etmek, hem kendimizi hem de başkalarını daha iyi anlamamıza yardımcı olur. Zorlayıcı duygular karşısında onları bastırmak yerine fark etmeye ve isimlendirmeye çalışmak, içsel dünyamızla daha sağlıklı bir bağ kurmamızı sağlar. Hissettiklerimizi yazıya dökmek, kendimize bazı sorular sormak ve duygularımızı farklı açılardan ele almak, bu süreci daha kolay hale getirebilir.
Duygularınız sizin rehberinizdir. Onları görmek, anlamak ve kabul etmek, kendinize verebileceğiniz en büyük hediyelerden biridir.
Comentários